De innovaties op het gebied van fietstechniek blijven doorgaan.
Een van die innovaties zijn schijfremmen op de racefiets.
Is het een nuttige vernieuwing of blijkt het een slimme marketingtruc?
In het hele peloton wielersporters waren tot voor kort nauwelijks klachten over de remmen, tot de komst van de carbon-composiet velgen. Daar stapelden de remproblemen zich op. Er werd naar een oplossing gezocht, zo was er de oplossing om carbonvelgen te voorzien van een aluminium of keramisch remvlak. Dat remde goed, maar loste het hitteprobleem niet echt op. Een andere oplossing was het gebruik van speciale remblokjes. Ook dat verbeterde de remwerking op de carbon-velg, maar niet in alle situaties. Het doseren eist aandacht en het hitteprobleem is nog steeds niet opgelost. Schijfremmen kunnen een optie zijn. In dit artikel zetten we de voor- en nadelen van schijfremmen voor jou op een rij.
Plussen en minnen
Een voordeel van schijfremmen is dat je met minder kracht veel krachtiger kunt remmen. Dat geldt althans voor hydraulische schijfremmen. In de praktijk betekent dat een kortere remweg. Dat komt de veiligheid ten goede. Je kan daardoor korter voor een bocht remmen om met de juiste snelheid door de bocht te gaan. Dat levert tijdwinst op. Voor een prof belangrijk, maar voor de recreatieve wielrenner wel minder. Daarbij komt dat het korter voor een bocht remmen ook zijn beperkingen heeft. Zodra je de maximaal mogelijke wrijving tussen band en wegdek overschrijdt, gaat een wiel slippen, met alle gevolgen van dien. De wrijving tussen band en wegdek is groter naarmate de band breder is, ofwel naarmate het contactvlak tussen wegdek en band groter is. Bij schijfremmen is het aan te bevelen om banden van minimaal 25 mm te gebruiken. De remkracht bij een smallere band is bij een racefiets te groot, zeker bij wielersporters die minder wegen dan (circa) 70 kg.
Bij nat weer vermindert de remwerking van velgremmen
Waar liggen de substantiële voordelen van schijfremmen? Bij schijfremmen kunnen de velgen dunner en daarmee lichter in gewicht zijn. Bij remmen slijten de schijven namelijk, de blokken en de velg blijft gespaard, het wiel blijft intact. Lichtere velgen komt de acceleratiesnelheid ten goede en is ook een voordeel bij klimmen. Een ander voordeel is dat de velgen niet meer heet worden, zodat binnenbanden niet meer klappen door de hitte of de lijm van tubes niet meer loslaat. Een voordeel van schijfremmen is ook dat de remwerking constanter is dan bij velgremmen. Bij nat weer en nat wegdek vermindert de remwerking bij velgremmen. Dat is bij carbonvelgen een veel groter probleem dan bij aluvelgen. Schijfremmen worden minder nat en schijven rem je sneller droog dan velgen. Maar als er ooit olie of vet op de schijven en remblokken komt, dan moet alles gedemonteerd en grondig ontvet worden. Remblokken zijn niet zelfreinigend, zoals bij velgremmen.
De schijfrem is ingewikkelder in onderhoud
Bij langdurig remmen in afdalingen worden alu-velgremmen soms zo heet dat de binnenband klapt en bij tubes laat de lijm los. Bij carbonvelgen verniel je in die situatie de velg. Carbon voert de warmte heel slecht af, dus koelt slecht. Hoe zit dat bij schijfremmen? Schijfremmen kunnen bij langdurig remmen in afdalingen zo heet worden dat er in de remvloeistof luchtbellen ontstaan en de remwerking sterk afneemt. Ook kan er vervorming van de schijven ontstaan, bijvoorbeeld als je stilstaat en de schijven nog heet zijn en je de remmen ingeknepen houdt. Dan koelen de schijven plaatselijk niet af en trekken krom. Om deze hitteproblemen bij schijfremmen te voorkomen, brengen fabrikanten koelribben (Ice-Tech) aan bij de remschijven. Ook het vergroten van de diameter van de remschijven beperkt het hitteprobleem. Het bijvullen van de remvloeistof vereist wel enige ervaring. De schijfrem is dus ingewikkelder in onderhoud dan de velgrem.
Overige aspecten
Wil je het velgremsysteem op je huidige racefiets vervangen door een schijfremsysteem? Wij adviseren om dat niet te doen. Bij het gebruik van schijfremmen zijn de krachten die op het raceframe en op de wielen worden uitgeoefend namelijk groter en anders. Dat betekent dat een aangepast frameontwerp nodig is met wielen die geschikt zijn voor schijfremmen. De spaken en de naaf worden bij velgremmen relatief licht belast tijdens het remmen. Bij schijfremmen komt de remkracht op de spaken en de naaf, waardoor deze zwaarder belast worden. Dit betekent dat er meer spaken nodig zijn en dat ze gekruist moeten worden geplaatst, zodat ze de krachten op kunnen vangen. Het betekent ook dat de blokkering van de wielen in het frame veel kritischer is. Zo kunnen er bijvoorbeeld geen lichtgewicht snelspanners worden gebruikt en moet het frame voorzien zijn van montagenokken voor de schijfremmen. Al met al is een racefiets met schijfremmen hierdoor minimaal 300 gram zwaarder dan met velgremmen. Dat heeft een negatieve invloed op de acceleratie en op klimmen.
Tot slot is het nog zo dat bij schijfremmen de remblokken na het remmen als het ware nog een beetje plakken aan de schijven. Dat geeft een licht schurend geluid, dat je ook hoort wanneer je heel krachtig remt. De ervaring leert dat het vervangen van quick release assen door steekassen dit geluid geheel wegneemt.
Kortom: voor zowel velg- als schijfremmen zijn voor- en nadelen te noemen. De keus is aan jou welke factoren voor jou het zwaarst wegen.
